نوع مقاله : علمی

نویسندگان

1 مربی دانشکده فرهنگ و ارتباطات دانشگاه سوره تهران

2 دانشیار دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان

3 دانشیار دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

موضوع این مقاله سنجش میزان احساس تعلق به جامعه ایران و عوامل مؤثر بر آن است. تعلق اجتماعی در دو بعد تعلق عاطفی و تعلق عملی تعریف و با بهره­گیری از روش پیمایش و استفاده از پرسش‌نامه محقق­ساخته در طیف لیکرت و تکنیک نمونه‌گیری خوشه‌ای از مناطق 22 گانه تهران، 1016 پرسش‌نامه صحیح از ساکنین ۱۸ تا 65 سال به‌دست آمد. یافته‌ها نشان داد که تعلق به جامعه ایران در سطح متوسط قرار دارد و متغیرهای تعلق دینی، اعتماد اجتماعی، خِردگرایی و پایگاه اقتصادی- اجتماعی با میزان احساس تعلق رابطه دارد. همچنین متغیرهای زمینه‌ای تحصیلات، سن، وضع تأهل، با متغیر وابسته رابطه دارد. مدل‌های رگرسیونی چندگانه نشان داد که مجموع متغیرهای مزبور 325/0 تغییرات تعلق عاطفی و 321/0 تغییرات تعلق عملی را تبیین می‌کند. خِردگرایی و تعلق دینی الگوهای متفاوتی را از تأثیر بر ابعاد تعلق اجتماعی نشان داد.
 

کلیدواژه‌ها

اوفه، کلاس (1389)، "چگونه می‌توان به شهروندان  اعتماد داشت"، در سرمایه اجتماعی، اعتماد و دموکراسی، تهران: شیرازه.
بهشتی، صمد و حق مرادی، محمد (۱۳۹۶)، "احساس تعلق به ایران در میان اقوام ایرانی"، جامعه‌شناسی کاربردی، شماره ۶۷: 25-40.
بیدل، پریناز و محمود زاده، علی‌اکبر (۱۳۹۱)،"بررسی میزان تعلق اجتماعی مردم به جامعه ایران و رابطه آن با اعتماد اجتماعی و فردگرایی؛ مطالعه موردی شهر مشهد"، فصلنامه تحقیقات فرهنگی، شماره 2: 31-63.
پلامناتز، جان (1392)، شرح و نقدی بر فلسفۀ اجتماعی و سیاسی هگل، ترجمه حسین بشیریه، تهران: نشر نی.
تیلور، چارلز (1379)، هگل و جامعۀ مدرن، ترجمه منوچهر حقیقی راد، تهران: نشر مرکز.
جلائی پور، حمیدرضا (1392)، جامعه‌شناسی ایران، جامعه کژمدرن، تهران: نشرعلم.
چراغی، فرشته و دیگران (۱۳۹۴)، "مفهوم خرد بر پایه دو رویکرد نظری متفاوت: یک همبستگی بنیادی"، فصلنامه تازه‌های علوم شناختی، شماره ۳: ۴۲ - ۵۴.
چلبی، مسعود (1375)، جامعه‌شناسی نظم، تهران: نشر نی.
دوتوکویل، الکسی (1393)، تحلیل دموکراسی در امریکا، ترجمه رحمت‌الله مقدم مراغه‌ای، تهران: علمی و فرهنگی.
دورکیم, امیل (1378)، خودکشی، ترجمه نادرسالارزاده امیری، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
دورکیم، امیل (1392)، دربارۀ تقسیم‌کار اجتماعی، ترجمه باقر پرهام، تهران: نشر مرکز.
دورکیم، امیل (1393)، صور بنیانی حیات دینی، ترجمه باقر پرهام، تهران: نشر مرکز.
دورکیم، امیل (1391)، درس‌های جامعه‌شناسی، فیزیک اخلاقیات و حقوق، ترجمه جمال‌الدین موسوی، تهران: نشر نی.
دوُس، دی‌ای (1376)، روش پیمایش در تحقیق اجتماعی، ترجمه مریم رفعت، تهران: مرکز ملی مطالعات و سنجش افکار عمومی.
رضایی، محمد (1394)، شکاف‌های جامعه ایرانی، تهران: انتشارات آگاه.
رفیع پور، فرامرز (1377)، آناتومی جامعه (مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی کاربردیتهران، شرکت سهامی انتشار.
ریتزر، جورج (1382)، نظریه‌های جامعه‌شناسی در دوران معاصر، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: نشر علمی.
زتومکا، پیوتر (1387)، اعتماد نظریه جامعه‌شناختی، ترجمه غلامرضا غفاری، تهران: شیرازه.
سرایی، حسن (1366)، رگرسیون چند متغیری در پژوهش رفتاری (جلد اول تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
شارون، جوئل (1385)، ده پرسش از دیدگاه جامعه‌شناسی، ترجمه منوچهر صبوری، تهران: نشر نی.
فراستخواه، مسعود (1394ما ایرانیان (زمینه کاوی تاریخی و اجتماعی خلقیات ایرانی تهران: نشر نی.
قاضی مرادی، حسن (1385)، در پیرامون خودمداری ایرانیان، تهران: نشر اختران.
قندچی تهرانی، داود (1379)، اقتدارگرایی رساله‌ای درباره فردیت، تهران: نشر همراه.
کاتوزیان، محمدعلی (1390)، ایران، جامعه کوتاه‌مدت، مترجم عبدالله کوثری، تهران: نشر نی.
کیویستو، پیتر (1388)، اندیشه‌های بنیادی در جامعه‌شناسی، ترجمه منوچهر صبوری، تهران: نشر نی.
مبارکی، محمد وصلاحی، سمیه (۱۳۹۱)، "کیفیت خدمات شهری ، تعهدات شهروندی و حس تعلق اجتماعیفصلنامه رفاه اجتماعی، شماره ۵۰، ۲۷۵ - ۳۱۵.
مک اینتایر، السدیر (1396)، در پی فضیلت (تحقیقی در نظریۀ اخلاقی)،ترجمه حمید شهریاری و محمد شمالی، تهران: انتشارات سمت.
نبوی، عبدالحسین و حسین زاده، علی حسین و حسینی، سیده هاجر (1387)، "بررسی تأثیر پایگاه اجتماعی-اقتصادی و هویت قومی بر احساس امنیت اجتماعی"، فصلنامه دانش انتظامی، شماره 39، 38-7.
هابرماس، یورگن (1394)، نظریه کنش ارتباطی، ترجمه کمال پولادی، تهران، نشر مرکز.
هگل، فردریش (1393)، اصول فلسفۀ حق، ترجمه مهبد ایرانی طالب، تهران: انتشارات قطره.
Alexander, Jeffrey C (2003), The Meanings of Social Life: A Cultural Sociology. New York: Oxford University Press.
Alexander, Jeffrey C (2006), The Civil Sphere. New York: Oxford University Press.
Baumeister,Roy F. & Leary, Mark R (1995), The Need to Belong: Desire for Interpersonal Attachments as a Fundamental Human Motivation,Psychological Bulletin, Vol. 117, No. 3, 497-529
Laczko, Leslie S (2005) National and Local Attachments in a Changing World System: Evidence from an International Survey, International Review of Sociology, Volume 15, Issue 3, Pages, 517-528.
Lim, Chaeyoon, & Putnam, Robert.D. (2010). Religion, Social Networks, and Life Satisfaction,American Sociological Review, Volume 75, issue 6, pages: 914-933.
McMillan, David W  & Chavis, David M (1986), Sense of community: A definition and theory, Journal of Community Psychology, vol.14, Pages: 6-23.
Pollini, Gabriele (2000), ‘Social belonging’, in Encyclopedia of Sociology, eds E. F. Borgatta & R. J. V. Montgomery, Macmillan, New York, Pages: 2630-2637.
Pollini, Gabriele (2005), Elements of a Theory of Place Attachment and SocioTerritorial Belonging, International Review of Sociology: 15:3, 497-515.
Wright, Erik Olin, (2005), ‘social class’ in Encyclopedia of Social Theory (Two Volume Set): Ritzer, G. Thousand Oaks, CA: Sage Publications. Pages:717-723.
Stroope, Samuel (2011), How Culture Shapes Community: Bible Belief, Theological Unity, and a Sense of Belonging in Religious Congregations, The Sociological Quarterly, 52:4, 568-592.
Taylor, Charles (2007), A Secular Age, Cambridge, MA and London, Belknap Press of Harvard University Press.