نویسندگان

1 کارشناسی ارشد جمعیت شناسی، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه یزد

2 دانشیار جمعیت شناسی، موسسه مطالاعات و مدیریت جامع و تخصصی جمعیت کشور، تهران، تهران، ایران

3 استادیار جمعیت شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه یزد

4 دانشیار جمعیت شناسی، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه یزد

/10.22034/jsi.2021.527367.1427

چکیده

تحولات سن ازدواج در ایران که در بستر تغییرات گسترده ساختاری و نگرشی دهه‌های اخیر رخ داده است، در پژوهش‌های مختلفی مطالعه شده، اما تاکنون تعیین‌کننده‌های سن قصد شده ازدواج کمتر مورد توجه محققین قرار گرفته است. این پژوهش با هدف مطالعه تعیین کننده‌های سن قصد شده ازدواج جوانان هرگز ازدواج‌نکرده در شهر اصفهان صورت پذیرفت. نمونه تحقیق 400 نفر از جوانان مجرد واقع در سنین 35-18 ساله در شهر اصفهان می‌باشند. داده‌ها به روش پیمایش و با استفاده از ابزار پرسشنامه در سال 1399 جمع‌آوری گردید. برای آزمون فرضیه­ ها از آزمون تحلیل واریانس، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه استفاده شد. یافته‌ها نشان داد میانگین سن قصد شده ازدواج در شهر اصفهان برای پسران 2/28  و برای دختران 6/26 سالگی است  در حالی که سن مطلوب ازدواج پایین‌تر از میانگین سن قصدشده برای ازدواج آنان است. شکاف موجود بیانگر این مطلب می‌باشد که مسئله ازدواج تحت تاثیر عوامل زیادی می‌باشد که براساس یافته‌ها، متغیرهای پایبندی دینی، سابقه کار و هدایت دوستان دارای رابطه ­ای معنادار با سن قصد شده ازدواج دختران هستند و متغیرهای تحصیلات، پایبندی دینی و طبقه اجتماعی-اقتصادی نیز دارای رابطه‌ی معنادار با سن قصد شده ازدواج پسران هستند. در مجموع، بر اساس نتایج این مطالعه، در کنار عوامل اقتصادی، تغییرات ارزشی و نگرشی هم در سن قصد شده ازدواج اهمیت دارد و با توجه به بالا بودن سن قصد شده ازدواج، تسهیل ازدواج جوانان و تشویق آن­ها به ازدواج در سن مناسب از اهمیت بالایی برخوردار است.

کلیدواژه‌ها

آزاد ارمکی، تقی (1386)، جامعه­شناسی خانواده ایرانی، چاپ دوم، تهران: انتشارات سمت.
آقاسی، محمد؛ فلاح، فاطمه (1394)، « نگرش جوانان ایرانی به ازدواج ،انتخاب همسر و تشکیل خانواده». ویژه­نامه پژوهش زنان، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال 6، شماره 1، صص 24-1.
بختیاری، علیرضا (1399)، "ترجیحات شغلی و سن قصد شده ازدواج جوانان در شهر اصفهان"، پایان نامه کارشناسی ارشد جمعیت شناسی دانشگاه یزد.
توده فلاح، معصومه؛ کاظمی­پور، شهلا (1385)، «بررسی تاثیر نوسازی بر سن ازدواج با تاکید بر شاخص‌های جمعیت شناختی ازدواج در سطح کشور و 7 استان منتخب 1385»، فصنامه پژوهش اجتماعی، سال 3، شماره 8، صص 130-105.
حبیب پور، کرم؛ غفاری، غلامرضا (1390)، «علل افزایش سن ازدواج دختران»، مجله زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان)، دوره 9، شماره 1، صص 37-7.
رازقی‌نصرآباد، حجیه‌بی‌بی؛ فلاح‌نژاد، لیلا (1396)، «تفاوت­های نسلی ارزش ازدواج: مورد مطالعه شهر     هشتگرد»،  مطالعات راهبردی زنان، 19(75): 84-63.
سرایی، حسن؛ اوجاقلو، سجاد (1392)، «مطالعه علمی تغییر ارزش ازدواج در ایران، مطالعه موردی زنان شهر زنجان». مجله مطالعات توسعه اجتماعی ایران، سال 5، شماره 4، صص 41-19.
شاه آبادی، زهرا، سرایی، حسن، خلج آبادی فراهانی، فریده (1393)، «نقش فردگرایی در قصد باروری زنان در شرف ازدواج (مطالعه شهرستان نیشابور»،  نامه انجمن جمعیت شناسی ایران، دوره 8، شماره 16، صص: 54-29.
شکوری، اعظم؛ نقدی، اسداله؛ امامعلی زاده، حسین؛ رحیمی، زهرا (1397)، « عوامل موثر بر عدم تمایل به ازدواج در بین کارکنان مجرد ادارات شهرستان همدان»، مطالعات راهبردی ورزش و جوانان، شماره 41، پاییز 97.
صباغچی، مرجان؛ عباس عسکری ندوشن؛ ترابی، فاطمه (1396)، «عوامل تعیین کننده نگرش به ازدواج و تشکیل خانواده در شهر یزد»، فصلنامه مطالعات جمعیتی، دوره 3، شماره 1، تابستان 96، صص 162-132.
عباسی شوازی، محمدجلال؛ رازقی نصرآباد، حجیه‌بی‌بی؛ حسینی چاووشی، میمنت (1399)، «امنیت اقتصادی- اجتماعی و قصد باروری در شهر تهران»، نامه انجمن جمعیت شناسی ایران، دوره 15، شماره 29، صص: 238-211.
علی مندگاری، ملیحه، رازقی نصرآباد، حجیه‌بی‌بی؛ عسکری ندوشن، عباس و محسنی‌نژاد، زینب (1396)، «تعیین‌کننده‌های شکاف بین تعداد فرزندان واقعی و ایده‌آل در شهر تبریز»، نامه انجمن جمعیت شناسی ایران، دوره 12، شماره 23، صص: 79-43.
عسکری ندوشن، عبّاس، عباسی شوازی، محمدجلال؛ پیری‌محمدی، مریم (1395)، «سن ایده آل ازدواج و عوامل تعیین کننده‌ی آن در شهر یزد»، مطالعات راهبردی زنان، دوره 19، شماره 73، صص 63-35.
عسکری ندوشن، عباس؛ امامی، عادله؛ شمس قهفرخی، فریده (1400)، تحلیل مشخصه‌های اقتصادی- اجتماعی جوانان مجرد در استان یزد، گزارش طرح پژوهشی، یزد: اداره کل ورزش و جوانان استان یزد
عسکری ندوشن، عباس؛ عباسی شوازی، محمدجلال؛ صادقی، رسول (1388)، «مادران و دختران و ازدواج: تفاوت­های نسلی در ایده‌ها و نگرشهای ازدواج در شهر یزد»، مطالعات راهبردی زنان، شماره 44، صص 36-7.
قاسمی اردهالی، علی؛  نوبخت، رضا؛ ثوابی، حمیده (1393)، «بررسی تطبیقی نگرش زنان متعلق به نسل‌های مختلف در زمینه سن ازدواج و ترکیب خانواده». مطالعات زن و خانواده، دوره 2، شماره 1، صص 71-53.
مجدالدین، اکبر (1386)، «بررسی دلایل و آثار افزایش سن ازدواج دختران روستایی درآشتیان»، فصلنامه پژوهش علوم انسانی، شماره 53، صص 386-375.
مرکز آمار ایران، سالنامه آماری 1398، (www.amar.org.ir).
مرکز آمار ایران، نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1395، (www.amar.org.ir).
میرزایی، محمد (1382)، گفتاری در باب جمعیت شناسی کاربردی، تهران: دانشگاه تهران.
نیکخواه، هدایت اله؛ فانی، مریم؛ اصغرپور، احمدرضا (1395)، «سنجش نگرش دانشجویان نسبت به ازدواج و عوامل موثر در آن»، جامعه شناسی کاربردی، سال بیست و هشتم، شماره سوم، پاییز 96.
هزارجریبی، جعفر؛  آستین افشان، پروانه (1388)، «بررسی عوامل موثر بر میانگین سن ازدواج زنان در سه دهه گذشته 85-55»، برنامه­ریزی و رفاه و توسعه اجتماعی، دوره یکم، شماره 1، صص 32-13.
Ajzen, I. (2005), Attitudes, Personality and Behaviour. (2nd Edition), Milton-Keynes, England: Open University Press, McGraw-Hill.
Arnett, Jeffrey Jensen. (2004), Emerging Adulthood: The Winding Road from Late Teen through the Early Twenties. New York: Oxford University Press.
Axinn, William G., and Arland Thornton. (1996), “The Relationship Between Cohabitation and Divorce: Selectivity or Causal Influence?” Demography 29(3): 374-375.
Abbasi-Shavazi, M.J., Askari-Nodoushan A.  and Thornton, A. (2012), “”Family Life and Developmental Idealism in Yazd, Iran, Demographic Research, 26:207-238.
Blakemore, Judith E. Owen, Carol A. Lawton, and Lesa Rae Vartanian. (2005), “I Can’t Wait to Get Married: Gender Differences in Drive to Marry.” Sex Roles 53(5/6):327–335.
Carroll, Jason S., Brian Willoughby, Sarah Badger, Larry J. Nelson, Carolyn McNamara Barry, and Stephanie D. Madsen. (2007), “So Close, yet so Far Away: The Impact of Varying Marital Horizons on Emerging Adulthood.” Journal of Adolescent Research 22(3):219–247.
Entner-Wright, B. R. (1998), “Behavioral Intensions and Opportunities among Homeless Individuals: A Reinterpretation of the Theory of Reasoned Action.” Social Psychology Quarterly. 61: 271-286.
Fishbein, M., and I. Ajzen. (1995), “Attitudes toward Objects as Predictors of Single and Multiple Behavioral Criteria.” Psychological Review 81: 59-74.
Gebel (2016), “Delayed transition in times of increasing uncertainty: school-to-work transition and the Delay of first marriage in Jordan.”  Research in social stratification and Mobility, No: 465, pp (61-72).
Gassanov, Margaret A., Lisa M. Nicholson, and Amanda Koch-Turner. (2008). “Expectations to Marry Among American Youth: The Effects of Unwed Fertility, Economic Activity, and Cohabitation.” Youth & Society 40(2):265–288.
Hippen, Kaitlin. A. (2016), "Attitudes toward Marriage and Long-term Relationships across Emerging Adulthood." Thesis, Georgia State University. https://scholarworks.gsu.edu/sociology_theses/59
Mau brigades, Silva (2015), “Connections between women`s age at marriage and social And economic development.” title clave: Document de job (Program de History Economic Social, Unity Multidisciplinary, Faculty de feminine Social, Universidad dela Republic) , No. 39 :pp ( 1-39).
Makiko, M.(2014), “ Work-family conflict and attitudes toward marriage.” Journal of family issues, 35(6): pp 731-754.
Muraco, Joel A., and Melissa A. Curran. (2012), “Associations Between Marital Meaning and Reasons to Delay Marriage for Young Adults in Romantic Relationships.” Marriage & Family Review 48(3):227–247.
Musick, Kelly, and Larry Bumpass. (2012), “Reexamining the Case for Marriage: Union Formation and Changes in Well-Being.” Journal of Marriage and Family 74 (1):1–18.
Sassler, Sharon, and Robert Schoen. (1999), “The Effect of Attitudes and Economic Activity on Marriage.” Journal of Marriage & Family 61(1):147–159.
Simons, Leslie Gordon, Callie Harbin Burt, and Rachel Blyskal Tambling. (2013), “Identifying Mediators of the Influence of Family Factors on Risky Sexual Behavior.” Journal of Child and Family Studies 22(4):460-470.
Umberson, Debra, Tetyana Pudrovska, and Corinne Reczek.(2010), “Parenthood, Childlessness, and Well-being: A Life Course Perspective.” Journal of Marriage and Family 72(3):612-629.
Willoughby, Brian, and Jodi Dworkin. (2009), “The Relationships Between Emerging Adults’ Expressed Desire to Marry and Frequency of Participation in Risk-Taking Behaviors.
Willoughby, Brian. (2010), “Associations Between Sexual Behavior, Sexual Attitudes, and Marital Horizons During Emerging Adulthood.” Journal of Adult Development 19(2):100-110.