نوع مقاله : علمی
نویسندگان
1 دانشیار جامعه شناسى دانشگاه تهران
2 مربى گروه علوم اجتماعى دانشگاه آزاد اسلامى واحد رودهن و دانشجوى دکترى جامعه شناسى دانشگاه تهران
چکیده
این نوشتار به بررسى این معمّاى رایج در علوم انسانى و اجتماعى مى‌پردازد که آیا ابن‌خلدون در مقام تبیینگرى پدیده‌هاى کانونى دانش خود، پوزیتیویست است یا تاریخ‌گرا؟ در این راستا، ابتدا در قالب چارچوب مفهومى به بیان مشخّصه‌هاى عمومى پوزیتیویسم و تاریخ‌گرایى پرداخته مى‌شود. بعد با اتّخاذ روش‌شناسى «مطالعات اَسنادى» با استناد به آثار و زندگى‌نامه ابن‌خلدون و خوانش‌هاى ابن‌خلدون‌شناسان به بررسى بخش‌هایى از آثار وى که با هرکدام از مشخّصه‌هاى تبیین‌هاى پوزیتیویسم و تاریخ‌گرایى موافق مى‌افتند، پرداخته مى‌شود. در نهایت در خصوص موضع ابن‌خلدون در مقام تبیینگرى پدیده‌هاى انسانى و اجتماعى داورى مى‌شود.
کلیدواژه‌ها
)